Hipnoza w walce z bólem – naukowe dowody

Hipnoza jest znanym od bardzo dawno sposobem na złagodzenie, a nawet całkowite wyeliminowanie bólu. Korzystano z jej dobrodziejstw już w XIX wieku w czasie wykonywania zabiegów oraz leczenia zębów. Dalszy rozwój medycyny sprawił, że na chwilę zapomniano o jej możliwościach, ale powróciła do łask w okresie wojen, gdy dostęp do farmakologicznych form znieczulenia znów stał się utrudniony. Później znów została zapomniana.

Obecnie powraca do medycyny, a jej możliwości są doceniane przez lekarzy i badaczy naukowych.  Zdecydowana większość profesjonalistów docenia efekty, które daje hipnoterapia, ale najwięcej badań naukowych dotyczących hipnozy tyczy się jej aspektu uśmierzania bólu. Dzieje się tak zapewne dlatego, że tego typu badania jest stosunkowo łatwo przeprowadzić (efekt albo jest widoczny, albo nie). Z drugiej zaś strony jest to bardzo pożądane narzędzie. Setki tysięcy ludzi na świecie cierpi z powodu bólu, w wielu przypadkach jest to ból, z którym nie radzą sobie typowe leki. Hipnoza jest dla tych osób szansą na ulżenie w cierpieniu.

W chwili obecnej hipnozę z powodzeniem stosuje się do walki z bólem różnego rodzaju. Udowodniono naukowo, iż hipnoza jest skutecznym narzędziem do kontroli bólu takiego jak (linki do badań oraz przeglądu piśmiennictwa poniżej):

• fantomowe bóle kończyn po amputacji,
• bóle chroniczne,
• bóle onkologiczne, w tym bóle związane z przyjmowaniem chemio i radioterapii,
• bóle porodowe,
• bóle związane z poparzeniami,
• bóle kostne, w tym bóle zębów,
• bóle związane z procedurami i zabiegami medycznymi, w tym ból przy pobieraniu szpiku kostnego,
• bóle krzyża,

Powstają coraz liczniejsze prace naukowe dotyczące hipnozy jako skutecznego środka przeciwbólowego. Wszyscy badacze podkreślają też jej aspekt psychologiczny związany z obniżeniem poziomu stresu oraz lęku, co znacząco przekłada się na podniesienie jakości życia osoby cierpiącej.

Hipnoza w czasie ciąży oraz porodu i hipnoza porodowa zdobywa coraz większe uznanie oraz szacunek w świecie profesjonalistów. Jest to związane przede wszystkim z tym, że jest to jedyny środek łagodzący ból a jednocześnie nie posiadający żadnych skutków ubocznych. W tak szczególnym momencie, jakim jest poród, wszyscy pragną przede wszystkim zdrowia matki i dziecka. Niestety, typowe farmakologiczne metody znieczulenia obarczone są dużym ryzykiem wystąpienia tak zwanego efektu „kuli interwencji medycznych”. Porównanie to odnosi się do kuli śniegowej – wprowadzając, wydawałoby się drobną interwencję (np. znieczulenie), organizm matki zaburza swój rytm naturalnej pracy, przez co konieczne są kolejne interwencje (np. podanie oksytocyny). Tym sposobem z porodu naturalnego przechodzimy do porodu interwencyjnego, który obarczony jest wyższym ryzykiem dla zdrowia i matki, i dziecka. Dlatego w czasie porodu szczególną rolę przykłada się do naturalnych form niwelowania doznań oraz kontroli bólu.

Oto tytuły, a czasem też linki do prac naukowych i badań klinicznych szeroko opisujących tematykę hipnozy w walce z bólem, hipnotycznych metod łagodzenia bólu oraz kontroli bólu dzięki hipnozie i autohipnozie:

1. Zastosowanie hipnozy w kontroli bólu -przegląd piśmiennictwa dotyczącego badań klinicznych oraz wybranych technik transowych, Iwona Woźniakowska, 2006  (kliknij aby przeczytać)
2. Różnice dotyczące wpływu sugestii analgezji na przeżywanie bólu w stanie relaksacji i w stanie hipnozy, Michał Mielimąka, Mateusz Paluch, Łukasz Kapusta, 2005 (kliknij aby przeczytać)
3. Hypnosis as a Modulator of Cellular Immune Dysregulation During Acute Stress, Janice K. Kiecolt-Glaser, 2001 (kliknij aby przeczytać)
4. The new neuroscience of psychotherapy, therapeutic hypnosis and rehabilitation: a creative dialogue with our genes, Ernest Lawrence Rossi, 2008 (kliknij aby przeczytać)
5. How to use mental imagery for any clinical condition: some relevant pointers, Gerald N. Epstein (kliknij aby przeczytać)
6. A working model of the neurophysiology of hypnosis: a review of evidence, John Gruzelier, 1998 (kliknij aby przeczytać)
7. Hypnosis in painful terminal illness, Milton Erickson, 1959
8. The interspersal hypnotic technique for symptom correction and pain control, milton Erickson, 1966
9. An introduction to the study and application of hypnosis for pain control, Milton Erickson, 1967
10. Clinical essentials of pain managment, R. Gatchel, 2004
11. Emocjonalne uwarunkowania bólu, K. de Walden-Gałuszko, 2004
12. A comparison of hypnosis, acupuncture, morphine, valium, aspirin, and placebo in the managment of experimentally induced pain, JA Stern, 1977
13. A metaanalysis of hypnotically induced analgesia: How effective is hypnosis?, GH Montgomery, 2000
14. Hypnosis in psychotherapy: Efficacy and mechanism, I Kirsch, 1996
15. Hypnosis or cognitive behavioral training for the reduction of pain and nausea during cancer treatment: A controlled clinical trial, KL Syrjala, 1992
16. Clinical hypnosis versus cognitive behavioral traning for pain managment with pediatric cancer patients undergoing bone marrow aspirations, C Liossi, 1999
17. Autogenic training and cognitive self-hypnosis for the treatment of recurrent headaches in three different subject groups, MM Ter Kuile, 1994
18. Autogenic training and self-hypnosis in the control of tension headache, P Spinhoven, 1992
19. Hipnoza w walce z bólem, A Augustynek, 2004
20. Clinical hypnosis with children, WC Western, 1991
21. Hypnosis and hypnotherapy with children, K Olness, 1988
22. Hypnosis in the reduction of acute pain and distress in children with cancer, ER Katz, 1987
23. The handbook of erickson psychotherapy, JK Zeig, 2001
24. Does hypnotic contribute to the care of burn patients? Review of the evidence, AJ Van der Does, 1989
25. Hypnotherapy as an adjunct to narcotic analgesia for the treatment of pain for burn debridement, DR Patterson, 1986
26. Hypnosis in the treatment of patients with severe burns, DR Patterson, 1996
27. Education and self-hypnosis in the management of low back pain: A component analysis, P Spinhoven, 1989
28. Neuropsychologia bólu, E Kostraczyk, 2003
29. Aby mniej bolało, K Szatnik, 2000
30. Psychologiczne metody kontroli bólu przewleklego, K Szatnik, 2000
31. Suggestion, relaxation, and hypnosis as adjuncts in the care of surgery patinets: A review of literature, RP Blankfield, 1991
32. Psychological influences on surgical recovery: Perspectives from psychoneuroimmunology, JK Kiecolt-Glaser, 1998
33. Hypnosis and imagery conditioning, WS Kroger, 1976
34. Adjunctive nonpharmacological analgesia for invasive medical procesdures: a randomised trial, EV Lang, 2000
35. Psychophysiological and cognitive response to stressful stimuli in subjects practicing progressive relaxation and cilinically standardized medication, PM Lehrer, 1980
36. Clinical relaxation strategies, KL Lochstein, 1988
37. Surgical stress in the healthy elderly, BS Linn, 1983
38. Psychoneuroimmunology: Can psychological interventions modulate immunity?, JK Kiecolt-Glaser, 1992,
39. Harvard Group Scale of Hypnotic Susceptibaility, RE Shor, 1962
40. Hypnotic alternation of somatosensory perception, D Spiegel, 1989
41. Teaching self-hypnosis: An introductory guide for clinicians, DA Soskis, 1986
42. Psychological and immune effects of self-hypnosis training for stress management throughout the firt semester of medical school, WG Whitehouse, 1996
43. Standford Hypnotic Susceptibility Scale, AM Weitznhoffer, 1962
44. Hipnoza i hipnoterapia, L Gapik, 1990
45. Hipnoza i sugestia, L Chertok, 1993
46. Cognitive modulation of pain: how do attention and emotion influence pain processing?, C Villemure, 2002
47. Effects of hypnotically suggested analgesia on physiological and subjective response to cold stress, MB Evans, 1970
48. Evaluation of efficacy and neural mechanism of hypnotic analgesia procedure in experimental and clinical dental pain, J Barber, 1997
49. Hypnotic analgesia: a constructivist framework, CR Chapman, 1998
50. The neruobiology of pain, affect and hypnosis, JB Feldman, 2004
51. Hypnosis for the control of HIV/AIDS-related pain, MC Langenfeld, 2002