Plan porodu powinien być krótkim zestawieniem Twoich najważniejszych oczekiwań względem porodu. Najlepiej abyś zmieściła się na jednej stronie formatu A4 – dłuższego planu nikt nie będzie miał czasu czytać.
Czemu służy plan porodu?
Wbrew nazwie plan porodu nie jest opisem tego jak będzie przebiegał poród. Porodu nie da się zaplanować, w czasie jego trwania może nastąpić wiele niespodziewanych sytuacji. Poród może Cię po prostu zaskoczyć – tym jak go odczuwasz, tym jak się czujesz, tym co się dzieje w Twojej głowie. To zaskoczenie nie jest złe, powiedziałabym wręcz, że jest naturalne – ale oznacza, że nie możesz być w 100% przygotowana do akcji porodowej. Musisz zdać się na instynkt i naturę, wsłuchać w to co podpowiada Twoje ciało.
W takiej sytuacji część kobiet zastanawia się nad sensem tworzenia planu porodu. W moim rozumieniu jedno nie kłóci się z drugim: plan porodu to spis tego, czego chciałabyś doświadczyć; opcji, których chcesz spróbować oraz krótki opis najważniejszych dla Ciebie spraw związanych z porodem. To lista rzeczy, które są dla Ciebie akceptowalne i tych, których chcesz uniknąć. Nie oznacza to, że przetestujesz wszystkie opcje niefarmakologicznego łagodzenia doznań, które spiszesz w swoim planie. Jest to jednak wskazówka dla personelu medycznego co mogą Ci zaproponować, gdy opcja numer 1 okaże się dla Ciebie nieskuteczna.
Jak napisać plan porodu – wzór
W tym tekście dowiesz się jak powinien wyglądać dobrze sporządzony plan porodu oraz wypunktowane zagadnienia, które możesz chcieć zawrzeć w swoim planie porodu.
Przede wszystkim – plan porodu musi być zwięzły. Inaczej nikt nie będzie go czytał.
Po drugie – najlepiej spisz go w krótkich punktach, np. tak:
1. metody łagodzenia bólu: autohipnoza i relaksacja, wanna, prysznic, TENS, masaż
2. nacięcie krocza – zdecydowanie się nie zgadzam/dopuszczam w razie potrzeby
3. pozycja do parcia – kolankowo-łokciowa
Jakie punkty może zawierać plan porodu: (nie jest to lista wszystkich możliwych punktów, ale powinien dać Ci obraz tego co możesz zawrzeć w swoim planie)
I faza porodu: możesz chcieć zapisać swoje uwagi dotyczące
- niefarmakologicznych metod łagodzenia bólu, z których chcesz skorzystać (np. masaż, akupresura, TENS, woda, nagrania relaksacyjne etc.)
- swoje podejście do farmakologicznych metod znieczulenia (np. zgadzam się wyłącznie na ZZO a nie na dolargan, nie zgadzam się, wolałabym uniknąć)
- chcę aby w I fazie towarzyszył mi, np. mąż/partner/doula
- chcę aby światło było włączone/wyłączone/zapalone były świece
- zgadzam się/nie zgadzam się na kroplówkę z oksytocyną
- zgadzam się/nie zgadzam się (jedynie w medycznie uzasadnionych przypadkach zgadzam się) na masaż szyjki macicy/przebicie pęcherza płodowego
- chcę aby badano mnie jak najrzadziej/regularnie co 2 godziny oraz chcę/nie chcę być informowana o aktualnym rozwarciu
- zgadzam się/nie zgadzam się na badanie ktg w pozycji leżącej
II i III faza porodu: możesz chcieć zapisać swoje uwagi dotyczące
- pozycja do parcia – wertykalna, najchętniej: kolankowo-łokciowa/kuczna/stojąca/na stołeczku porodowym
- zgadzam się/nie zgadzam się na parcie w pozycji leżącej
- proszę o użycie w fazie parcia parafiny/żelu położniczego (ewentualnie możesz dopisać, że dostarczyłaś własny w torbie porodowej)
- zgadzam się/nie zgadzam się na nacięcie krocza
- chcę być znieczulona do ewentualnego szycia rany/otarcia krocza
- chcę aby pępowina została/nie została przecięta dopiero gdy przestanie tętnic/godzinę po porodzie
- chcę/nie chcę mieć kontakt skóra do skóry przez 2 godziny po porodzie (możesz zaznaczyć, że jeśli Ty nie będziesz mogła ze względów medycznych tata chce kangurować dziecko)
- chcę/nie chcę aby wszystkie badania i pomiary dziecka odbywały się na brzuchu mamy lub po 2 godzinnym kontakcie skóra do skóry
kwestie dotyczące dziecka, które możesz chcieć uwzględnić:
- zgadzam się/nie zgadzam się na szczepienie dziecka w pierwszej dobie po porodzie/ w ogóle
- zgadzam się/nie zgadzam się na kąpiel dziecka zaraz po narodzinach
- zgadzam się/nie zgadzam się na dokarmianie dziecka
- chcę/nie chcę towarzyszyć dziecku przy wszystkich badaniach
W materiałach do programu „Cud Narodzin” przedstawiam długi i szczegółowy plan porodu, z którego możesz wybrać najważniejsze dla Ciebie zagadnienia i zanotować je na kartce.
Kiedy napisać plan porodu?
Przez całą ciążę a szczególnie w III trymestrze przygotowujesz się do narodzin. Zapewne sporo czytasz o porodach, oglądasz filmy, może chodzisz do szkoły rodzenia. Najlepiej zacząć układać plan porodu będąc uzbrojoną w wiedzę dotyczącą porodu.
Pisanie planu to moment, w którym zastanawiasz się co jest dla Ciebie najdogodniejsze. Jakie możliwe rozwiązanie będzie najlepsze dla Ciebie i Twojego dziecka. To też dobry wstęp do rozmowy o tym czego się boisz lub czego jeszcze nie wiesz o przebiegu porodu i połogu.
Plan porodu warto przedyskutować z partnerem, doulą i położną. W momencie porodu nie będziesz miała głowy do tego aby opowiadać o swoim planie dlatego zapoznaj z treścią tego planu bliskie Ci osoby. Partner znający plan porodu będzie miał znacznie ułatwione zadanie i skuteczniej będzie Ci towarzyszył w porodzie.
Jeszcze raz o oczekiwaniach…
I na koniec jeszcze raz o oczekiwaniach: plan porodu to nie jest zapis tego jak będzie przebiegać poród. To spis rozwiązań, które są wg Ciebie najlepsze i najdogodniejsze właśnie dla Ciebie. Nie oznacza to, że rozwiązania te nie mogą się zmienić w trakcie trwania samego porodu! Przykładowo: ja byłam pewna, że woda złagodzi moje doznania i rzeczywiście mniej odczuwałam fale skurczy, jednak jednocześnie pod prysznicem było mi tak bardzo niewygodnie, że bardzo szybko z niego zrezygnowałam. Mój partner zaproponował mi wtedy kolejny punkt z mojej listy niefarmakologicznych metod łagodzenia doznań.
Obawa o to, co pomyśli personel
Czasem spotykam się z kobietami, które chociaż mają swoje przemyślenia na temat porodu boją się je spisać w postaci planu porodu. Ich obawa często powodowana jest tym, że boją się, iż położna potraktuje je wtedy jako osoby roszczeniowe i wymagające oraz nie zapała do nich sympatią.
Położne, które znam lubią gdy kobieta ma plan porodu! Otrzymanie planu porodu od rodzącej oznacza dla położnej mniej pracy – nie musi się ona domyślać, nie musi się wypytywać. Ma wszystko spisane czarno na białym i może skupić się na wykonywaniu swojej pracy tak, aby rodząca była jak najbardziej zadowolona.
Jedyna uwaga, którą zresztą już napisałam na samym początku – plan porodu musi być krótki, napisany hasłami. Tylko wtedy jest rzeczywiście pożyteczny na sali porodowej.
Rodzę prywatnie, więc nie potrzebuje planu
To mit. Czy fakt, że rodzisz prywatnie oznacza, że położna będzie czytać Ci w myślach? To Ty wiesz najlepiej czego chcesz dla siebie i swojego dziecka. Niezależnie od miejsca, w którym będziesz rodzić spotkasz ludzi, którzy mogą mieć zupełnie inne przekonania niż Ty. Plan porodu będzie dla nich drogowskazem jak mają z Tobą postępować.
