Ile czasu trwa poród?

W sieci można znaleźć wiele opowieści dotyczących tego ile czasu trwa poród. Niektóre kobiety piszą o porodach trwających 2 doby, inne chwalą się, że urodziły w 15 minut… skąd taka rozbieżność?

Problem bierze się stąd, że różnie rozumiemy to czym jest poród. Niektórzy za rodzenie uznają jedynie II fazę porodu – fazę parcia, podczas gdy inni do porodu liczą czas skurczy przepowiadających.

Ile czasu może trwać pierwszy poród?

Pierwszy poród zwykle jest najdłuższy, każdy kolejny zwykle jest szybszy.
Pierworódka, albo pierwiastka, czyli kobieta, która wcześniej nie rodziła dzieci (uwaga na marginesie: osobiście bardzo nie lubię tego określenia) może rodzić długo. Tylko co to jest długo i kiedy uznajemy, że zaczął się poród?

Pierwsze symptomy porodu to  odchodzące wody płodowe (sączące się po trochu lub nagle wypływające) albo skurcze macicy. Przy czym te początkowe skurcze mogą bardziej przypominać delikatne kłucia, pobolewania lub napinanie się brzucha. Niektóre kobiety porównują je do doznań z miesiączki. Te skurcze mogą być nieregularne, pojawiać się w serii kilku co dwie, trzy minuty, a potem cichnąć na dwa kwadransy. Kiedy skurcze nabiorą na sile, będą trwać około minuty i dadzą się zapisać jako regularnie powracające doznania ucisku co mniej więcej 5-6 minut – wtedy najpewniej rozpoczyna się poród.

Innym sposobem rozpoznania „początku” porodu jest zapis KTG. Maszyna potwierdza regularność skurczy oraz ich intensywność, monitoruje również zachowania dziecka w czasie skurczu i tuż po nim. Położne wykonując badanie wewnętrzne mierzą rozwarcie szyjki macicy – za początek porodu uznaje się rozwarcie na 4cm. Przy mniejszym rozwarciu i zachowanych błonach płodowych akcja skurczowa może się zatrzymać (tak zwane fałszywe alarmy).

Ile czasu potrzeba na osiągnięcie rozwarcia 4 cm?

Tego oczywiście nikt nie wie. Jest to sprawa bardzo indywidualna i zależna od wielu czynników.  Podobnie jak indywidualna jest sprawa szybkości dalszego rozwierania się szyjki macicy. Uznaje się, że kobiety:

• wysportowane, aktywne fizycznie w czasie ciąży,
• mające pozytywne nastawienie do rodzenia,
• podchodzące do porodu bez lęku,
• posiadające bliską i zaufaną osobę towarzyszącą,
• znające swoje prawa i oczekiwania wobec porodu,
• mające wiedzę o fizjologii porodu,
• stosujące techniki naturalnego łagodzenia doznań
• korzystają z technik relaksacji, w tym hipnozy i autohipnozy na czas porodu

znoszą okres rozwierania się szyjki macicy delikatniej i rzadziej proszą o podanie znieczulenia farmakologicznego.

Kiedy stwierdza się brak postępu porodu?

Brak postępu porodu albo poród wolno postępujący stwierdza się, jeśli pomimo regularnej akcji skurczowej (czyli skurcze trwające około minuty i powtarzające się co około 4-6 minut) trwającej od przeszło 8 godzin kobieta nie osiągnęła 4 cm rozwarcia.

Druga opcja dotyczy kobiet między 4 a 10 cm rozwarcia, gdzie przy regularnej akcji skurczowej rozwarcie szyjki macicy nie wzrasta. Spodziewamy się, że w tak zwanej fazie porodu aktywnego (czyli po 4cm rozwarcia) poród będzie przyspieszał. Średnio kobiety aby dojść od 4cm do pełnego rozwarcia potrzebują około 5h (+/- 4godziny).  Oznacza to, oczekuje się, że rozwarcie będzie postępować z tempem 1cm na godzinę.

W II fazie porodu spodziewamy się, że parcie będzie trwało maksymalnie do dwóch godzin.

Jak często stwierdza się brak postępu porodu?

Zadziwiające jest, że brak postępu porodu to najczęstsza przyczyna wykonywania nieplanowanego cesarskiego cięcia. Co więcej – w wielu przypadkach brak postępu porodu diagnozowany jest jeszcze przed 5cm rozwarcia.

Skąd wiadomo jak szybko powinien postępować poród?

Dane, które używane są dość powszechnie na oddziałach położniczych pochodzą z badania z 1954 roku. Doktor Friedman obserwował wtedy 500 kobiet rodzących po raz pierwszy. Wyniki jego badań zostały uogólnione na całą resztę kobiet… nawet tych, które rodzą teraz. A między współczesnymi kobietami, a próbą doktora Friedmana istnieją znaczące różnice – nie tylko w sposobie życia, ale też w lekach, które otrzymują kobiety w czasie porodu. W badaniu z zeszłego roku większość kobiet była pod działaniem silnych środków chemicznych.  Oznacza to, że uzyskane wyniki nie obrazują czasu trwania naturalnie przebiegającego porodu!  Mimo to, nadal są normą, do której przyrównuje się rodzące kobiety.

Ile więc czasu rodzi współczesna kobieta?

Takie pytanie postawili sobie badacze Zahn i Landy w 2010 roku. Na bazie dokumentacji medycznych z przeszło 62 tysięcy porodów. Główną różnicą jest to, że w odróżnieniu do badania z 1955 kobiety współczesne raczej nie wykazują tendencji do szybszego rozwierania się szyjki macicy po 3-4cm rozwarcia. U współczesnych kobiet moment ten można umiejscowić w okolicach 6cm rozwarcia. Poza tym zwiększył się też czas potrzebny na uzyskanie 1 cm rozwarcia. W obserwacji doktora Friedmana kobiety potrzebowały 1 godziny na 1 centymetr – współcześnie kobieta potrzebuje 2 godzin na 1 centymetr.  Zaobserwowano również, że współczesne kobiety doświadczają długich okresów, w których rozwarcie nie zwiększa się a jest w jednym miejscu. Ma to miejsce zwłaszcza między 3 a 4cm i między 4 a 5cm. Czas bez powiększającego się rozwarcia może trwać nawet do 7-8 godzin, co ostatecznie nie przeszkadzało obserwowanym kobietom urodzić naturalnie zdrowych dzieci.

Jeśli spojrzymy na różnice między danymi z obu badań nagle wyda nam się oczywiste dlaczego współczesne porody są tak bardzo zmedykalizowane. Jeśli za normę przyjmujemy liczby z połowy ubiegłego wieku i ignorujemy doniesienia z nowszych badań nagle okazuje się, że kobiety rodzą „zadziwiająco wolno”, że „poród nie postępuje” albo „poród postępuje za wolno”.  Wydaje się więc, że zamiast kierować się danymi statystycznymi lepiej byłoby zwracać uwagę na aktualny stan matki i dziecka – co wspólczesna technologia pozwala doskonale monitorować. Zindywidualizowane podejście do rodzących i zmniejszenie interwencji medycznych mogą być sposobem na obniżenie stale rosnącej liczby cesarskich cięć.

Nowe wytyczne do diagnozowania braku postępu porodu

W 2012 roku ACOG wydał następujące wskazówki do diagnozowania braku postępu porodu:

może być stwierdzony TYLKO WTEDY, gdy kobieta doszła do 6cm rozwarcia i odeszły wody płodowe A JEDNOCZEŚNIE jeśli nie zanotowano zmian w rozwarciu szyjki macicy od 4 godzin regularnych skurczy lub 6 godzin nieregularnych skurczy.

Podsumowując

Poród może trwać. Współcześnie porody trwają raczej dłużej niż kiedyś. Na naturalne przyspieszenie porodu dobrze wpływają:

• hipnoza, autohipnoza i relaksacja w czasie porodu
• wsparcie osoby towarzyszącej
• naturalne sposoby łagodzenia bólu
• poczucie bezpieczeństwa, komfortu, przygaszone światło
• regularne picie wody i spożywanie posiłków (siła do rodzenia)

Piśmiennictwo:

Cheng, Y. W., B. L. Shaffer, A. S. Bryant et al (2010). “Length of the first stage of labor and associated perinatal outcomes in nulliparous women.” Obstet Gynecol 116(5): 1127-1135.

Friedman, E. A. (1955). “Primigravid labor; a graphicostatistical analysis.” Obstet Gynecol 6(6): 567-589.

Zhang, J., H. J. Landy, D. W. Branch, et al and the Consortium on Safe Labor (2010). “Contemporary patterns of spontaneous labor with normal neonatal outcomes.” Obstet Gynecol 116(6): 1281-1287.

Spong, C. Y., V. Berghella, K. D. Wenstrom, et al (2012). “Preventing the first cesarean delivery: summary of a joint Eunice Kennedy Shriver National Institute of Child Health and Human Development, Society for Maternal-Fetal Medicine, and American College of Obstetricians and Gynecologists Workshop.” Obstet Gynecol 120(5): 1181-1193.

ZASADA OD KTÓREJ NIE MA WYJĄTKÓW

Powyższy artykuł został przygotowany w oparciu o dostępne materiały, artykuły naukowe i opracowania medyczne – pamiętaj jednak, że stan wiedzy może się zmieniać z dnia na dzień! Materiały tu zawarte mają jedynie charakter informacyjny, każda decyzja dotycząca indywidualnej sytuacji powinna być rozpatrzona osobno wraz z lekarzem i położną. Autorka tekstu nie ponosi odpowiedzialności za sposób interpretacji i wykorzystania udostępnianych informacji.